Dzięki pozyskaniu ponad 5,3 mln zł dofinansowania z Funduszy Europejskich rozpoczynamy kompleksową odnowę i przebudowę Dolnej Równi Krupowej oraz prace związane z zielenią miejską w Zakopanem. Wartość projektu to ponad 8,7 mln zł.

Jaka będzie Dolna Rówień Krupowa po remoncie?

• Wygodna
  Wyremontowane zostaną wszystkie alejki dla pieszych, a w miejscach najbardziej wydeptanych, którymi od lat wiodą wygodne skróty – powstaną nowe alejki. Będą też nowe ławki z oparciami.
  
  
• Bez barier
  Przy ławkach znajdą się utwardzone miejsca dla osób poruszających się na wózkach; będzie też można bez problemu ustawić tu dziecięcy wózek.
  
  
• Zachęcająca do ruchu
  Powstaną ciągi pieszo-rowerowe, których nawierzchnia będzie przystosowana do jazdy nie tylko na rowerze, lecz także na hulajnodze, deskorolce czy rolkach. Będą też bike stopy, czyli zatoczki z ławką i stojakami na rowery, gdzie cykliści będą mogli odpocząć.
  
  
• Bardziej zielona
  Będzie więcej roślinności. Od strony ul. Kościuszki, Nowotarskiej i al. 3 Maja zasadzone zostaną żywopłoty, które odizolują teren Równi od hałasu i spalin z ulic. Z kolei żywopłoty przy osiedlach Słoneczna i Zborowskiego pomogą oddzielić część ogólnodostępną od mieszkalnej, by zapewnić mieszkańcom więcej prywatności.
  
  
• Z toaletami publicznymi
  Wkomponowany w otoczenie budynek powstanie koło Ronda Solidarności. W części podziemnej znają się toalety damskie, męskie oraz rodzinne, zaś na parterze – dla osób niepełnosprawnych.
  
  
• Bezpieczna
  Cała Rówień objęta będzie monitoringiem. Zainstalowane zostaną także energooszczędne lampy ledowe.
  
  
• Przystosowana do imprez
  Miejsce pod namiot festiwalowy zostanie odwodnione i utwardzone. Powstanie podziemna stacja transformatorowa i kilka rozdzielnic elektrycznych, dzięki czemu nie będzie już rozciągniętych na ziemi kabli. Trawa wymieniona zostanie na taką, która jest odporna na zadeptywanie, a by w deszczowe dni nie tworzyło się błoto – górna warstwa gleby zostanie wzbogacona specjalnym minerałem, który pochłania wodę. 

Jak długo potrwają prace?

Cała inwestycja powinna zakończyć się do połowy przyszłego roku.

Jak będzie się można poruszać po Dolnej Równi Krupowej?

Rówień Krupowa przez cały czas trwania prac będzie dostępna z wyjątkiem obszaru, na którym prowadzone będą roboty. Do końca roku można spodziewać się utrudnień na terenie pierwszego etapu, a w przyszłym półroczu – na obszarze drugiego.

Gdzie jeszcze i jak zadbamy o zieleń miejską?

Prace obejmą zieleń na wszystkich głównych ulicach, czyli Chramcówki, Jagiellońska, Kościuszki, Krupówki, Piłsudskiego, Sienkiewicza, Zamoyskiego i al. 3 Maja, w Parku Miejskim im. Marszałka Józefa Piłsudskiego i Parku im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, na osiedlach Słoneczna i Zborowskiego oraz na Dolnej i Górnej Równi Krupowej.

W ramach projektu:

– zasadzimy ponad 2100 drzew żywopłotowych i ponad 4200 sztuk krzewów,

– założymy ponad 1100 m² rabat kwiatowych,

– poddamy pielęgnacji ponad 1700 drzew i ponad 4800 m² krzewów,

– zregenerujemy trawniki o powierzchni ponad 62 700 m²,

– wykonamy 310 ekspertyz dendrologicznych, by wiedzieć, co w drzewach piszczy i móc jeszcze lepiej się nimi opiekować,

– wzmocnimy 88 drzew, zakładając wiązania linowe na tych drzewach, których korony grożą rozłamaniem,

– założymy budki lęgowe i karmniki dla ptaków na Górnej Równi Krupowej.

Dlaczego tereny zielone w mieście i dostęp do rekreacji są tak ważne?

Prowadzone od lat badania nad wpływem otoczenia na zdrowie i samopoczucie mieszkańców miast pokazują, że im więcej wokół nas zieleni i możliwości aktywnego spędzania czasu, tym lepiej się czujemy i lepiej radzimy sobie ze stresem. Ćwiczenia fizyczne w otoczeniu zieleni działają na organizm podobnie jak antydepresanty. Lekarze na Zachodzie coraz częściej przepisują swoim pacjentom „recepty na park”, czyli zalecenie codziennych ćwiczeń w parkach, na siłowniach zewnętrznych otoczonych drzewami czy przejażdżek na rowerach. Frances Ming Kuo, specjalista z dziedziny psychologii środowiskowej twierdzi, że kluczowe znaczenie dla zdrowego życia ma nie tyle ilość zieleni, co codzienny kontakt z naturą. Tereny zielone sprzyjają też częstym kontaktom międzyludzkim, a silne więzi społeczne są głównym czynnikiem, który sprawia, że czujemy się szczęśliwsi i bardziej bezpieczni. Trzeba też pamiętać, że tereny zielone produkują tlen i pomagają oczyszczać powietrze, a w upalne dni obniżają temperaturę w swoim bezpośrednim sąsiedztwie. Drzewa i krzewy żywopłotowe działają wreszcie jak naturalny ekran akustyczny, który chroni przed wywołującym niepokój i rozdrażnienie hałasem, generowanym zwłaszcza przez samochody.

Historia Równi Krupowej

• Rówień Krupowa, rozległa łąka w centrum Zakopanego pierwotnie była znacznie większa i obejmowała także dzisiejszą ul. Krupówki. Gdy w 1904 r. wybudowano ul. Marszałkowską (dzisiejsza ul. Kościuszki), łąka została rozdzielona na dwie części: dolną i górną.
• Charakterystyczne podłużne wzniesienia na Górnej Równi, tzw. kamieńce są pozostałością po czasach, gdy były to tereny uprawne. Podczas uprawy roli odrzucano znajdujące się w ziemi kamienie i układano je na miedzach. W ten sposób na granicach działek powstały kamienne wały, na których z biegiem czasu samoistnie zasiały się jesiony i jawory. Łąka przez długi czas służyła też jako pastwisko.
• Od początku XX wieku podejmowane były starania, by uchronić ten teren przed zabudową, np. poprzez stworzenie tam parku. Spotkało się to jednak z dużym oporem właścicieli gruntów. Mariusz Zaruski, twórca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego zaproponował, by na Równi Krupowej wybudować ścieżki spacerowe. Ostatecznie projekt ten został zrealizowany dopiero w latach 70. zeszłego stulecia.
• W 1929 roku na Równi wybudowano dwa stadiony sportowe. Na większym, zlokalizowanym na Górnej Równi organizowano w zimie m.in. międzynarodowe zawody hippiczne oraz wyścigi samochodowe i motocyklowe, tzw. gymkhany, podczas których zawodnicy musieli strzelać podczas jazdy do baloników czy przejechać przez pomost, trzymając w jednym ręku jajko na łyżeczce. Na mniejszym stadionie na Dolnej Równi odbywały się zawody lekkoatletyczne i tenisowe, wystawiane były też tam spektakle Opery Górskiej.
• Rówień Krupowa w 2001 r. została wpisana do Rejestru Zabytków Województwa Małopolskiego jako wyjątkowy obszar o walorach historycznych i kulturowych oraz stanowiący niepowtarzalny element układu urbanistycznego Zakopanego.

Imprezy kulturalne i sportowe na Równi Krupowej

• Na Dolnej Równi Krupowej odbywa się wiele imprez kulturalnych. Najstarszą jest organizowany od niemal półwiecza Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich. Imprezom często towarzyszą targi regionalne. Na Dolnej Równi Krupowej organizowany jest plenerowy Sylwester: w 2016 roku wielka impreza na zakończenie roku była transmitowana przez TVP2.
• Na Górnej Równi Krupowej w zimie przygotowywane są trasy do narciarstwa biegowego, działa też lodowisko, dużą popularnością cieszą się też górki saneczkowe. Cyklicznie odbywają się tu szkolne zawody biegowe, rowerowe oraz w biegach narciarskich. Tutaj rozgrywanych jest także część konkurencji w ramach World Snow Day.

Trochę o finansach

 Wartość całego projektu „Rewaloryzacji miejskich terenów zielonych w Zakopanem” to 8 778 429,02 zł, zaś dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wyniesie 5 368 831,21 zł (środki pochodzą z unijnego Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko).

ŁŁ